TOKİ Karabük Soğuksu Mahallesi 3. Etap Yapılacak mı? Antropolojik Bir Bakış
Kültürleri, mekânsal biçimleri ve toplulukların ritüellerini inceleyen bir antropolog olarak her proje, sadece beton ve tuğladan ibaret değildir; aynı zamanda insanların kimlikleri, aidiyetleri, sembolik dünyaları ve gündelik ritüelleriyle örülmüş bir sahnedir. Şimdi birlikte düşünelim: Karabük, Soğuksu Mahallesi’ne 3. etap TOKİ inşa edilecek mi? Bu sorunun cevabını resmi kaynaklara bakarak vereceğiz, ama asıl merakımız bu “etap” fikrinin toplumsal ruhta ne gibi yankılar bıracağıdır.
Resmî Durum: 3. Etap TOKİ Projesi Planlanıyor ve İhalesi Tamamlanmış Durumda
Kent yönetiminin duyurularına göre, Soğuksu Mahallesi’ndeki 1. ve 2. etap TOKİ projeleri tamamlanmış durumda. Şimdi 3. etaba geçilmesi planlanıyor. Karabük Belediyesi’nin resmi açıklamasında bu proje, 866 adet 2+1 ve 3+1 konut, 53 işyeri, ayrıca cami, Kur’an kursu gibi sosyal donatı alanlarını içerecek şekilde tasarlanmış durumda. [1]
İhale tarihi olarak 26 Ağustos 2024 belirlenmiş; yani planlama ve yapım süreci resmen başlatılmış. [2] Proje kamuoyuna “kentsel dönüşüm ve gelişim” çerçevesinde sunuluyor. [1]
Dolayısıyla, kısa cevap: evet, 3. etap TOKİ planlanıyor ve ihalesi yapılmış durumda. Ama “inşa edilecek mi?” sorusu burada teknik olarak “evet” yanıtı alırken, antropolojik bakışla biz “nasıl”, “kimler için”, “ne anlam” gibi sorulara yönelmek isteriz.
Ritüeller, Mekân ve Topluluk: TOKİ Projesinin Sembolik Boyutu
Bir mahallede yeni konutlar yapılacağı zaman yalnızca beton yapılar değişmez; mahallenin gündelik ritüelleri, komşuluk ilişkileri, mekanı kullanma biçimleri de sarsılır.
– Ritüellerin yeniden düzenlenmesi: Caminin, Kur’an kursunun inşa edilmesi, mahalle halkının ibadet, toplanma ve eğitim ritüellerini yeniden şekillendirme potansiyeli taşır. Örneğin eski küçük camisinin yerini daha büyük bir yapı alırken cemaatin namaz sonrası sohbet rutinleri, buluşma noktaları değişebilir.
– Semt kimlikleri ve semboller: “TOKİ’li mahalle” gibi kimlik etiketleri, hem mahalle dışındakilerin bakışını etkiler hem de içsel kimlik algısını. Yeni yapıların mimarisi, cephe düzeni, peyzaj unsurları — tüm bunlar semtin sembolik dünyasını yeniden kurar.
– Topluluk yeniden örgütleniyor: Yeni sakinler gelecek, önceki mahalle dokusu kısmen değişecektir. Komşuluk bağları, yardımlaşma ağları ve sosyal ilişkiler yeniden örülecektir. Bu, mahalleyi yaşayan bir organizma gibi düşünmemizi sağlar: yeni hücreler eklendiğinde sistemin dengesine etkisi olur.
Bilişsel ve Kimlik Katmanları: “Yeni TOKİ” ve Mevcut Sakinler
– Bilişsel algı: Mevcut sakinler projeyi “gelişim”, “imkan”, “refah” olarak algılayabileceği gibi “kirlenme”, “artmış nüfus”, “alışma yükü” gibi olumsuz algılarla da içselleştirebilirler. Bu algılar, beklentileri ve tepkileri yönlendirecektir.
– Kimlik gerilimleri: İçlerinde “buralı olmak”, “önceden buradaydık” gibi söylemler güç kazanabilir. Yeni gelenlerle mevcut halk arasında “biz” ve “onlar” ayrımları kurulabilir. Kimlik aidiyetleri değişebilir, adaptasyon süreçleri sancılı olabilir.
– Yerleşme psikolojisi: Yeni konutların nasıl konumlanacağı, yollar, sosyal alanlar, peyzaj — bunların psikolojik etkisi büyüktür. Yeşil alanları, sokak düzeni, yaya yolları, otoparklar… Bunlar insanların gün içinde mekana yaklaşma ve algılama biçimini belirler.
Projenin Somut Katmanları ve Doku Değişimi
Bu 3. etap TOKİ projesinin teknik bileşenleri de antropolojik bağlamda önem taşır:
– 866 adet konut ve 53 işyeri ile yalnızca konut değil, iş-meşguliyet dengesi planlanıyor. [3]
– Altyapı ve çevre düzenlemesi projeye dahil edilmiş. [4]
– Sosyal donatı olarak cami, Kur’an kursu gibi işlevler planlanmış. [1]
Bu bileşenler, mahalle dokusunun yeniden tanımlanmasına neden olacak; sokaklar, meydanlar, geçitler farklı kullanıma açılacak.
Okuyucuya Davet: Kendi Mahallen senaryonu Yaz
Şimdi size bir çağrı: Eğer Soğuksu Mahallesi’nin bir sakini olsaydınız, bu 3. etap TOKİye nasıl yaklaşırdınız?
– Bu projeyi umutla mı beklersiniz, yoksa değişimden kaygı mı duyarsınız?
– Yeni komşular gelirken komşuluk ritüelleriniz nasıl değişebilir?
– Mevcut çocuk parkınız, eski meydanınız, küçük kulübelerinizin yerini büyük yapılar aldığında sizin günlük duygularınız nasıl etkilenir?
Lütfen yorumlarda kendi mahalle deneyimlerinizi, değişim karşısındaki içsel tepkilerinizi ve gelecekle kurduğunuz umutları paylaşın.
—
Sonuç: Evet, TOKİ Karabük Soğuksu Mahallesi 3. etap projesi planlanıyor ve ihalesi tamamlanmış durumda. [1] Ama bu proje yalnızca yapılaşmaya dair değil — kimliklerin, ritüellerin, toplulukların yeniden kurulacağı bir kültürel sahnedir. Mekânla yaşayan insan, sembolle kurulan kimlik, komşulukla dokunan ilişkiler… Hepsi bu beton planda yeniden cân bulacak.
—
Sources:
[1]: https://www.karabuk.bel.tr/proje.asp?id=368&utm_source=chatgpt.com “Soğuksu Mahallesi 3. Etap TOKİ Projesi – Karabük Belediyesi”
[2]: https://www.sehirkarabuk.com/proje.asp?id=368&utm_source=chatgpt.com “Soğuksu Mahallesi 3. Etap TOKİ Projesi – Şehir Karabük – Karabük Belediyesi”
[3]: https://www.karabukajans78.com.tr/soguksu-3-etap-toki-ihalesi-yapildi/?utm_source=chatgpt.com “SOĞUKSU 3. ETAP TOKİ İHALESİ YAPILDI | Karabük Ajans 78”
[4]: https://www.karabuknethaber.com/soguksu-3-etap-toki-konutlari-ihalesi-tamamlandi?utm_source=chatgpt.com “SOĞUKSU 3. ETAP TOKİ KONUTLARI İHALESİ TAMAMLANDI”